«Իսկանդեր»

Ո՞ւմ է դեմ է ուղղվելու «Իսկանդերը»․ Փաշինյանն ու Մոսկվան պարզեցին հարցերը

Ո՞ւմ է դեմ է ուղղվելու «Իսկանդերը»․ Փաշինյանն ու Մոսկվան պարզեցին հարցերը

ՀՀ վարչապետը և Ռուսաստանի Դաշնության նախագահը վերջերս կայացած հեռախոսազրույցի ընթացքում ի թիվս այլ հարցերի՝ քննարկել են նաև Հայաստանի կողմից «Իսկանդեր» համակարգի կիրառման վերաբերյալ ՀՀ վարչապետի հայտարարությունը․ «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում պարզաբանել է ՀՀ վարչապետի խոսնակ Մանե Գևորգյանը:
«Հայաստանի վարչապետն առկա փաստերի և տվյալների համադրության արդյունքում եկել է եզրակացության, որ իրեն այս իրավիճակի առնչությամբ ճիշտ չի զեկուցվել: Ավելին, վարչապետի հայտարարությունը ոչ մի կապ չունի ռազմական և ռազմարդյունաբերական համագործակցության ոլորտում հայ-ռուսական դաշնակցային հարաբերությունների բովանդակության ու որակի հետ: Կասկած չի հարուցում և այն հանգամանքը, որ ռուսական զենքը լավագույններից է աշխարհում: Հայաստանի Հանրապետությունը շարունակում է սերտ համագործակցությունը Ռուսաստանի Դաշնության հետ՝ ռազմական արդյունաբերության և բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտներում և մտադիր է քայլեր ձեռնարկել այն էլ ավելի խորացնելու ուղղությամբ»,-նշել է Գևորգյանը:
Պաշտոնական Երևանն, այսպիսով՝ հանդես է եկել պարզաբանմամբ, որը գուցե նույնիսկ զավեշտալի է, սակայն միանգամայն բավարարում է պաշտոնական Մոսկվային, որի արձագանքն, ի դեպ, չի ուշացել։
«Շատ կարևոր է, որ այդ հարցում ճշմարտությունը վերականգնված է»,- ասել է Ռուսաստանի նախագահի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովը:
Իհարկե, ընդառաջ կատարված պաշտոնական այս հայտարարությունները բոլոր հարցերին սպառիչ պատասխաններ չեն տալիս, ավելի ստույգ՝ ծնվում են նոր հարցեր, որոնք իրենց սրությամբ, պակաս հետաքրքիր չեն։
Արդյո՞ք «Իսկանդերն» իսկապես չի օգտագործվել, թե՞ Մոսկվան է համոզել Փաշինյանին՝ հետ կանգնել իր դիրքորոշումից, ինչի դիմաց վերջինիս աջակցություն է խոստացել ներքաղաքական ճգնաժամի հաղթահարման հարցում։
Եթե այս վարկածը ճիշտ է, ապա երկրի ներսում առաջիկա օրերին կտեսնենք Նիկոլ Փաշինյանի ավելի վճռական քայլեր, մանավանդ, որ այսօր տեսանելիորեն ուժեղացել է վարչապետի թիմի ճնշումը Արմեն Սարգսյանի նկատմամբ։ Տակավին անհայտ է, թե ինչ պայմանավորվածություններ են կայացել Փաշինյան-Սարգսյան այսօրվա հանդիպման ընթացքում, սակայն հրապարկային հայտարարությունների մակարդակում երկրի վարչապետն ու նախագահը տակավին մնում են իրենց դիրքերում և առայժմ տեսանելի չէ ներքաղաքական ճգնաժամի հաղթահարման ճանապարհը։
Մյուս կողմից, հարց է առաջանում՝ ո՞վ կամ ո՞ր կառույցն է Փաշինյանին սխալ տեղեկատվություն տվել «Իսկանդերի» մասին, եթե ընդունենք, որ պաշտոնական Երևանի և Մոսկվայի հայտարարություններն արժանահավատ են։
Տրամաբանությունը հուշում է, որ սլաքները պետք է ուղղվեն Գլխավոր շտաբի ուղղությամբ։ Այս վարկածի օգտին է խոսում այն փաստը, որ Մոսկվայի հետ «Իսկանդերի» խնդիրը պարզաբանելուց հետո Փաշինյանն ուժեղացրեց Օնիկ Գասպարյանի նկատմամբ ճնշումը։ Հայաստանի Անվտանգության խորհուրդը խստորեն դատապարտել է Զինված ուժերը քաղաքական գործընթացների մեջ ներքաշելու բոլոր փորձերը և առաջարկել է նախագահ Արմեն Սարգսյանին՝ բավարարել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի` Գլխավոր շտաբի պետին պաշտոնից ազատելու միջնորդությունը և ստորագրել համապատասխան հրամանագիր:
Իհարկե, չբացառենք, որ Փաշինյանին ապակողմնորոշողները կարող են միանգամայն այլ մարդիկ լինել, մանավանդ, որ գործող վարչապետը հաճախ է տրվում հակահամակարգային մոտեցումներին ու շփումներին։
Ինչևէ, այս պահին Հանրապետության հրապարակում և Բաղրամյան պողոտայում տեղի են ունենում հանրահավաքներ, որոնք մեծապես կարող են ազդել ներքաղաքական զարգացումների վրա։

«Իսկանդերի» բլեֆը

«Իսկանդերի» բլեֆը

Պատերազմի օրերին «Իսկանդերի» օգտագործման մասին Հայաստանում միայն Նիկոլ Փաշինյանը չի խոսել։ Նա վերջինն է խոսել՝ ԳՇ ներկա ու նախկին պետերից, երրորդ նախագահից և մյուսներից հետո։

Ռուսները երեկ «սխալ» հանեցին միայն Փաշինյանին, սակայն նրանց մատուցած «ճիշտն» այնքան էլ արժանահավատ չի թվում, որովհետև ստացվում է՝ «մոլորության մեջ են գցել» ոչ միայն «դիլետանտ» Փաշինյանին, այլ նաև՝ «փորձառու» Սերժ Սարգսյանին ու զինվորականությանը։

Հայաստանը Լեռնային Ղարաբաղում հակամարտության ժամանակ չի կիրառել իր սպառազինման կազմում ընդգրկված «Իսկանդեր» օպերատիվ-մարտավարական հրթիռային համալիրները: Այս մասին հայտնել են ՌԴ ՊՆ-ից՝ նշելով, որ «տարակուսանքով և զարմանքով» են ծանոթացել Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը «չպայթած կամ 10 տոկոսով պայթած» հրթիռների մասին:
«Մեր տիրապետության տակ գտնվող օբյեկտիվ և հավաստի տեղեկություններով, որոնք հաստատվել են օբյեկտիվ վերահսկողության համակարգով, այդ տեսակի հրթիռային համալիրներից և ոչ մեկը չի կիրառվել Լեռնային Ղարաբաղում հակամարտության ժամանակ: Հրթիռների ողջ զինապահուստը գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության Զինված ուժերի պահեստներում: Ամենայն հավանականությամբ Նիկոլ Փաշինյանին մոլորության մեջ են գցել, ինչի արդյունքում նա ոչ ճիշտ տեղեկություն է օգտագործել»,- հայտնել են գերատեսչությունից:

Հետաքրքիր է՝ ո՞վ է «մոլորության» հեղինակը, եթե անգամ զինվորականներն են խոսել «Իսկանդերի» օգտագործման մասին։

Այնպիսի տպավորություն է, որ «Իսկանդերի» պատմությունը մոլորություն է՝ ծայրից-ծայր։

«Իսկանդերը» կամ դրա մասին Փաշինյանի անհաջող արտահայտությունը շարժեց մեր ԳՇ-ի թասիբը։ Հա, հա, հենց «Իսկանդերը» շարժեց նրանց թասիբը․ Օնիկ Գասպարյանն ու մյուս զինվորականները Փաշինյանի հրաժարականը պահանջեցին ոչ թե տարածքների կորստից ու հազարավոր հայորդիների նահատակությունից, ամոթալի կապիտուլյացիայից, այլ՝ «Իսկանդերի» մասին վարչապետի գրագետ կամ անգրագետ հայտարարությունից հետո։

«Իսկանդերը» ներդաշնակեցրեց ԳՇ-ի ու «փրկիչների» օրակարգերը, իսկ Մոսկվայից, թե բա՝ «մոլորություն» է։ Կարո՞ղ է վերջում պարզվի, որ «մոլորված» են նաև Վազգեն Մանուկյանն ու նրա թիմը, որոնց երեկվանից թվում է՝ ռուսական «դաբրոն» արդեն ստացել են։